Gruzja

Ministerstwo Spraw Zagranicznych odradza wszelkie próby wjazdu do Gruzji z terytorium Federacji Rosyjskiej przez tereny separatystycznej Abchazji i Regionu Cchinwali (Osetia Południowa)

Zgodnie z gruzińskim prawem wjazd do kraju z ww. terytoriów jest nielegalny i podlega karze pozbawienia wolności lub grzywny. Jednocześnie, ze względu na brak gwarancji bezpieczeństwa, stanowczo odradzamy przekraczanie linii administracyjnych powyższych separatystycznych terytoriów z obszarów kontrolowanych przez władze gruzińskie.

Wykonywanie funkcji konsularnych na separatystycznych terytoriach Abchazji i Osetii Południowej jest niemożliwe. Ich władze nie są uznawane przez Gruzję, obowiązują restrykcje dotyczące wjazdu konsula oraz nie ma możliwości dodzwonienia się z Gruzji na telefony w Abchazji i Osetii Południowej.

W Gruzji obowiązuje drugi (w 4-stopniowej skali) stopień zagrożenia terrorystycznego. Oznacza to, że prawdopodobieństwo zamachu terrorystycznego jest, zdaniem władz miejscowych, umiarkowane. Alert terrorystyczny wiązać się może z zaostrzonymi środkami bezpieczeństwa, m.in.: wzmożone kontrole, wydłużone odprawy na lotniskach, obecność wojska na ulicach.

Złe warunki gospodarcze i wysokie bezrobocie wpływają na wzrost przestępczości pospolitej, która jest jednak nadal niższa niż w wielu krajach zachodnich. Najczęściej popełniane przestępstwa wobec cudzoziemców to drobne kradzieże (dokumenty, telefony, torebki). Podróżowanie autostopem, a także korzystanie z ofert noclegowych świadczonych przez niewyspecjalizowane podmioty nie jest wskazane.

Co roku odnotowuje się w Gruzji przypadki śmierci turystów, w tym także obywateli polskich, związane z uprawianiem turystyki górskiej. Należy mieć na uwadze, że w Gruzji nie istnieje system ratownictwa górskiego, przypominający polski GOPR. Za akcje ratunkowe odpowiadają lokalne struktury Agencji Zarządzania Kryzysowego. Nawet w najpopularniejszych regionach, takich jak okolice Kazbeku, Swanetia, Bordżomi, system ma bardzo ograniczoną sprawność. Ratownicy ze względu na duże przewyższenia i brak sprzętu (w tym śmigłowca ratunkowego) docierają na miejsce wypadku zazwyczaj dopiero po upływie 24h. W zespołach lokalnych ratowników górskich nie ma ratowników medycznych. Pomoc medyczna udzielana jest dopiero po przetransportowaniu rannego do ośrodka medycznego. Nie podejmuje się akcji ratunkowych w przypadku niekorzystnych warunków pogodowych. Sygnał nadajników GSM często nie pokrywa swoim zasięgiem wysokich gór. Należy więc zakładać, że w przypadku sytuacji awaryjnej wezwanie pomocy może okazać się niemożliwe.

Gruzja leży w strefie aktywnej sejsmicznie. Informacje i porady jak zachować się w razie trzęsienia ziemi są dostępne na poniższej stronie.

W przypadku zagrożenia życia należy dzwonić na numer alarmowy 112.

MSZ apeluje o zgłaszanie podróży w systemie Odyseusz‎.

Obywatele Polscy, bez względu na cel podróży, mogą wjechać do Gruzji w ruchu bezwizowym oraz przebywać do 365 dni. W ciągu tego okresu muszą opuścić terytorium Gruzji, przy czym kolejny ich wjazd rozpoczyna nowy okres 365 dni w ruchu bezwizowym. Polacy nie podlegają również w Gruzji obowiązkowi meldunkowemu.

Obywatele Polscy mogą przekraczać granicę zarówno na paszporcie, jak i dowodzie osobistym. Rekomendujemy jednak, oprócz dowodu osobistego, posiadanie ze sobą paszportu, ponieważ większość gruzińskich urzędów oraz punktów usługowych uznaje wyłącznie paszport, jako dokument potwierdzający tożsamość.

Radzimy także podczas podróżowania po Gruzji przechowywać dowód osobisty i paszport w różnych miejscach. W przypadku kradzieży/zagubienia jednego z dokumentów, będzie możliwy powrót z Gruzji do Polski na drugim dokumencie. Taką możliwość daje jednak wyłącznie lot bezpośredni do Polski lub z przesiadką na terytorium Unii Europejskiej.

Bezwzględnie zalecamy posiadanie ubezpieczenia turystycznego na kwotę co najmniej 30.000 euro pokrywającego koszty leczenia oraz transport chorego do Polski. W przypadku konieczności skorzystania z opieki zdrowotnej oczekiwane jest uregulowanie rachunków na miejscu lub przekazanie danych ubezpieczyciela.

Osoby planujące wycieczki górskie powinny mieć szczególny typ ubezpieczenia pokrywającego koszty akcji ratunkowych w górach (np.: PZU Bezpieczny Powrót; Alpenverein). Nie zmienia to jednak faktu, iż gruzińskie służby mają znacznie ograniczoną możliwość użycia śmigłowca w czasie akcji ratunkowej (konieczność wypożyczenia maszyny z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych lub od prywatnego przewoźnika). Zalecamy wykupienie opcji pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów akcji ratunkowej z użyciem helikoptera. W Gruzji nie istnieje wyspecjalizowana górska służba ratunkowa.

Z dniem 1 marca 2018 roku wprowadzono w Gruzji obowiązek posiadania ubezpieczenia komunikacyjnego OC dla posiadaczy pojazdów zarejestrowanych poza Gruzją poruszających się po terytorium kraju na cały okres pobytu. Istnieje możliwość wykupienia ubezpieczenia OC m.in. na przejściach granicznych, w bankach i u gruzińskich firm ubezpieczeniowych. W przypadku poruszania się w Gruzji bez ubezpieczenia przewidziano karę dla kierowcy w wysokości od 100 do 200 GEL.

W Gruzji nie są wymagane żadne szczepienia dla podróżnych. Należy wykazać jednak ostrożność przy zakupie żywności, zwłaszcza na bazarach. Woda w sieci wodociągowej w większości miast nadaje się do bezpośredniego spożycia, jednak jest silnie chlorowana.

Na górskich łąkach bardzo rozpowszechnioną rośliną jest silnie uczulający, przypominający koper, Barszcz Sosnowskiego. Jeśli wystąpią objawy w postaci oparzeń, pęcherzy i złego samopoczucia, należy skontaktować się z lekarzem.

Publiczna służba zdrowia w Gruzji jest na bardzo niskim poziomie. Opieka medyczna dla turystów jest w pełni odpłatna. W Tbilisi i większych miastach czynne są prywatne przychodnie lekarskie (istnieje możliwość hospitalizacji). Wizyta w klinice prywatnej kosztuje równowartość 30-40 euro.

Wychodząc w wysokie góry (np.: okolice Kazbeku i Tetnuldi) należy poruszać się w grupach oraz bezwzględnie posiadać odpowiedni sprzęt wspinaczkowy (m.in. raki, czekan, liny, itp.). Stanowczo odradzamy zdobywanie wysokich szczytów (powyżej 3000 m n.p.m.) bez wcześniejszej aklimatyzacji i miejscowego przewodnika. Brak znajomości gór, w warunkach dynamicznych procesów zachodzących na lodowcach Wielkiego Kaukazu, stwarza realne zagrożenie dla życia turystów.

Szczególne zagrożenie stanowi masyw Kazbek. Z roku na rok na lodowcu (powyżej 3000 m n.p.m.) pojawia się coraz więcej szczelin. Mają one nawet do kilkudziesięciu metrów głębokości i często są ukryte pod przewianym śniegiem i materiałem skalnym. Upadek w taką szczelinę praktycznie zawsze kończy się śmiercią.

Dość powszechnym zjawiskiem jest czasowe zamykanie dróg, ze względu na zejścia lawin błotnych, śnieżnych lub kamiennych. Dotyczy to nie tylko lokalnych dróg: Chewsuretia (Zhinvali-Barisakho-Shatili); Tuszetia (Alvani – Omalo); Wąwóz Pankisi (Ahmeta – Birkiani), ale nawet głównych szlaków komunikacyjnych w Kraju: Gruzińska Droga Wojenna (Tbilisi-Stepantsminda /Kazbegi/ – Wierchnij Łars); Swanetia (Zugdidi – Mestia). Naprawa zerwanych dróg może potrwać nawet do kilku tygodni. Władze nie organizują w takich przypadkach ewakuacji drogą powietrzną, a ewentualne skorzystanie ze śmigłowca jest możliwe na zasadach pełnej odpłatności (kilkaset dolarów od osoby).

Sieć połączeń kolejowych jest średnio rozwinięta, ale możliwe jest podróżowanie pociągiem między głównymi miastami. Liczni przewoźnicy prywatni oferują połączenia mikrobusami. Wielkim problemem pozostaje jednak bardzo niebezpieczny sposób jazdy gruzińskich kierowców oraz stan techniczny poruszających się po drogach pojazdów. Stanowczo rekomendujemy zwrócenie uwagi kierowcy mikrobusu, gdyby jego jazda zagrażała Państwa bezpieczeństwu. Prosimy również zwracać uwagę na stan techniczny mikrobusów, którymi zamierzają Państwo odbyć podróż.

W Gruzji uznawane jest polskie prawo jazdy. Zgodnie z przepisami tranzytowymi osoba podróżująca samochodem osobowym może pozostawać na terenie Gruzji do 90 dni bez obowiązku przerejestrowania samochodu oraz opłacenia cła. W sytuacji gdy właściciel pojazdu zamierza zostać na terenie Gruzji dłużej, musi dokonać czasowej rejestracji pojazdu na okres nie dłuższy niż 3 lata. Tymczasowa rejestracja zwalnia właściciela od obowiązku oclenia samochodu. Cała procedura trwa około 2 dni, a jej koszt wynosi około 270 GEL. Przed wyjazdem z Gruzji właścicielowi zwracane są polskie tablice rejestracyjne. Formalności związanych z rejestracją należy dopełnić w Agencji Obsługi ds. Transportu w mieście Rustawi.

Przy wjeździe samochodem osobowym nie będącym własnością kierującego, wymagane jest posiadanie umowy w formie aktu notarialnego (użyczenie, najem) przetłumaczonej na język gruziński zawartej między właścicielem a użytkownikiem pojazdu. W Gruzji nie istnieje obowiązek ubezpieczenia OC, niemniej jednak, ze względu na ruch i sposób jazdy tutejszych kierowców, zalecamy jego wykupienie na miejscu. Nie zmienia to jednak faktu, że większość kierowców w Gruzji nie posiada ubezpieczenia komunikacyjnego, co w przypadku kolizji, znacznie utrudnia uzyskanie jakiegokolwiek odszkodowania.

Kierowcy i piesi często nie przestrzegają zasad ruchu drogowego, dlatego poruszanie się po drogach wymaga zachowania dużej ostrożności. Sugerujemy ograniczenie podróżowania samochodem po zmroku wyłącznie do sytuacji koniecznych. Istotnym zagrożeniem, szczególnie w nocy, są zwierzęta (krowy, owce, konie) bardzo często przeganiane przez drogę lub pozostawiane bez opieki w jej pobliżu.

Gruzińscy kierowcy nie są przyzwyczajeni do rowerzystów i motocyklistów na drogach, a ich brawura i ryzykowne zachowania są powszechne. Dla własnego bezpieczeństwa rowerzystom bezwzględnie zalecamy omijanie głównych tras na rzecz alternatywnych, nawet gdyby odbywało się to kosztem większej odległości lub gorszej jakości nawierzchni.

W szczególności dotyczy to długiego, słabo wietrzonego i wąskiego tunelu Rikoti (pod przełęczą oddzielająca Gruzję Zachodnią od Wschodniej) – możliwy objazd to zapasowa droga przez przełęcz nad tunelem lub równoległa droga przez Karagauli, w większości gruntowa. Kolejny niebezpieczny odcinek to autostrada Tbilisi – Gori. Alternatywą dla niej jest malownicza asfaltowa droga wzdłuż rzeki Mtkvari. Stanowczo odradzamy również przejazd rowerem „Gruzińską Drogą Wojenną” Tbilisi – Stepancminda (Kazbegi). Jest to główny szlak tranzytowy Kaukazu na osi północ-południe, w związku z czym natężenie ruchu, w szczególności TIR, jest wysokie. Jednojezdniowy charakter drogi, w połączeniu z brakiem pobocza, licznymi zakrętami, znacznymi przewyższeniami, częstym oblodzeniem i słabej jakości nawierzchnią, sprawiają, że trasa ta jest bardzo niebezpieczna dla rowerzystów. Droga ta również bywa okresowo zamykana dla ruchu kołowego (lawiny błotne, śnieżne).

Do Gruzji można wwieźć leki wyłącznie niezbędne do osobistego leczenia w maksymalnej ilości 10 standardowych opakowań. Należy pamiętać, iż w przypadku leków zawierających substancje psychoaktywne, na granicy należy okazać kopię recepty oraz kopię certyfikatu potwierdzającego uprawnienia do wykonywania zawodu wystawiającego receptę lekarza wraz z tłumaczeniami na język gruziński lub angielski. Recepta powinna zawierać informację o zalecanym dozowaniu leków przez pacjenta. Wwieźć można ilość leku wystarczającą na okres do 31 dni. Zwracamy uwagę, że niektóre leki dostępne w Polsce bez recepty, w Gruzji mogą być kwalifikowane jako środki odurzające i substancje psychotropowe. Jednocześnie uczulamy, że gruzińskie służby graniczne działają w tym zakresie bardzo restrykcyjnie. Okazanie leku na granicy z pytaniem, czy jego wwiezienie jest legalne, może prowadzić do przekazania sprawy do prokuratury i zasądzenia wysokiej grzywny.

Informacje o lekach i substancjach, które wymagają okazania dodatkowej dokumentacji można znaleźć na stronie International Narcotics Control Board.

Więcej informacji o procedurze wwiezienia leków do Gruzji:

http://www.rs.ge/Default.aspx?sec_id=5982&lang=2#

Kwotę do 14.000 euro można wwieść bez deklaracji celnej

Gruzińskie przepisy ograniczają ilość wwożonej ilości alkoholu do 4 litrów. W drodze powrotnej warto pamiętać, iż zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego, na obszar celny UE można wwieźć do kraju 1 litr alkoholu powyżej 22% (dotyczy to również 80-procentowego alkoholu etylowego) albo 2 litry alkoholu o mocy do 22%, dodatkowo 4 litry wina, 16 litrów piwa oraz do 200 sztuk papierosów.

Przemyt, posiadanie oraz sprzedaż nawet najmniejszej ilości narkotyków lub środków psychotropowych są surowo karane (powszechnie stosuje się areszt tymczasowy).

W pozostałych przypadkach kodeks karny nie odbiega swoimi rozwiązaniami od standardów międzynarodowych.

Podczas rozmów z Gruzinami rekomendujemy unikania tematów politycznych, które mogą okazać się zarzewiem konfliktu. Należy mieć na uwadze, że niektóre postacie historyczne są inaczej oceniane w Polsce, a inaczej w Gruzji.

W Gruzji występują wciąż okresowe przerwy w dostawie prądu i wody, przede wszystkim, na prowincji.

Nie ma możliwości wymiany polskiej waluty na gruzińskie lari (GEL), w kantorach najczęściej wymieniane waluty to euro i dolar.

Należy mieć na uwadze, że w przypadku problemów, znajomość języka angielskiego wśród Policji jest ograniczona. Przydatny może okazać się język rosyjski.

W Gruzji zdarzają się przypadki nielegalnego przejmowania telefonicznych połączeń przychodzących na polskie numery znajdujące się w Gruzji w roamingu. Telefony są odbierane przez nieznane właścicielowi telefonu osoby, których działania mają na celu jak najdłuższe prowadzenie rozmowy. Skutkuje to koniecznością uregulowania, po powrocie do Polski, wysokich rachunków telefonicznych, wynikających z naliczenia przez operatora opłat roamingowych